Fizički rad

Fizički rad (rad skeletnih mišića) je glavni uzrok fizičkog opterećenja radom. Pod fizičkim radom se podrazumeva rad koji čovek obavlja pri savladivanju tereta i otpora. Fizički rad može biti dinamički i statički rad.

(a)  Dinamički rad - je rad u toku kojeg dolazi do promene položaja kostiju za koju je mišić pripojen i koji se sa mehaničkog aspekta karakteriše promenom položaja tela u prostoru. Kod dinamičkog rada ređa je pojava zamora jer stalna kontrakcija i dekontrakcija mišića deluje kao pumpa koja ubrzava cirkulaciju krvi (omogućava dotok hranljivih materija i eliminaciju raspadnih produkata). Na početku dinamičkog rada (zbog energetskih potreba) potrošnja kiseonika i srčani rad se naglo povećava. Posle nekoliko minuta dostiže nivo na kome se stabilno održava dok traje rad. Po prestanku rada, kriva potrošnje kiseonika i srčane frekvence postepeno se spušta na vrednost u mirovanju.

Svaki rad odlikuje se određenim stepenom težine. Težina nekog konkretnog rada ne bi smela da bude veća od onog koji čovek može da realizuje.  Svaka fizička aktivnost zahteva određenu energiju neophodnu za kontrakciju mišića.

(b) Statički rad - je rad mišića u kome nema premeštanja u prostoru. Naziva se i statički napor jer je spoljni mehanički učinak jednak nuli. U toku statičkog rada troši se energija za zatezanje određenih mišićnih grupa, koje su neophodne da bi organizam održao određeni položaj u prostoru (dugo stajanje, dizanje alata, pridržavanje tereta i sl.).

Statički rad karakteriše manja energijska potrošnja u odnosu na dinamički rad ali brže dovodi do zamora i premora. Zbog toga što u toku statičkog rada dolazi do povećanja tonusa mišića koji vrše kompresiju na krvne sudove, otežava se cirkulacija, smanjuje dotok hranljivih materija (kiseonik, glukoza) i smanjuje odvod raspadnih produkata metabolizma (mlečna kiselina) pa se brže javlja zamor. Po prestanku rada, potrošnja kiseonika i dalje raste i vrlo sporo se vraća na vrednost u mirovanju.